To przerażająca książka. Przeczytałam ją w ogłuszeniu; w stanie stuporu przebrnęłam przez kolejne etapy doświadczenia okrucieństwa wojny opisanego przez Ishmaela Beah. Świadomość tego, co przeżyło kilkunastoletnie dziecko, do jakich kręgów piekielnych zeszło, na dobre dociera dopiero po zakończeniu lektury. Konflikt w Sierra Leone, skąd pochodzi autor, zostaje w książce naszkicowany, ale schodzi na dalszy plan. To, kto przejął władzę w wyniku zamachu stanu, po czyjej stronie była racja, ginie wśród ogromu niewyobrażalnych cierpień, które stały się codziennością chłopca i jego rówieśników. Opis wojennych losów chłopca jest wyważony, spokojny, pełen dystansu – widać wyraźnie, że autor przeszedł terapię i może o przeżyciach wojennych opowiadać. Najmocniejszą stroną tej opowieści jest wręcz niewyobrażalna chęć przeżycia. Ishmeal Beah, podczas wędrówki przez ogarnięty wojną kraj, wspominał słowa ojca: „__Skoro człowiek żyje, to znaczy, że jest nadzieja na lepsze jutro i na to, że coś dobrego jeszcze się
wydarzy._Skoro człowiek żyje, to znaczy, że jest nadzieja na lepsze jutro i na to, że coś dobrego jeszcze się wydarzy. Jeśli człowiekowi nie jest przeznaczone już nic dobrego – umiera._ Te słowa miałem w pamięci w czasie całej mojej wędrówki. To one kazały mi iść dalej, nawet wtedy, kiedy nie wiedziałem dokąd. Dzięki nim mój duch nie umarł (...)”
Ten upór, by iść dalej, by przezwyciężyć kolejną tragedię, kolejny koszmar, kolejny lęk prowadzi do stanu, w którym dziecko-żołnierz, które straciło rodziców i rodzeństwo, na oczach którego ginęli ludzie, wcielone do armii, a tam faszerowane narkotykami, by bez sprzeciwu zabijać i być mięsem armatnim, przywraca chłopca do zdrowia psychicznego, do bezpiecznego świata, do rytmu życia nastolatka. Wydawać się może, że powrót z piekła nie jest możliwy. Ishmeal Beah uczy, że jest inaczej, że nasz potencjał jest o wiele większy, niż nam się zdaje.
Siłą tej książki jest jej autentyzm i konfrontacja z prawdą zmuszającą do pozbycia się z oczu łusek. Ta książka wstrząsa i pozostawia czytelnika bezradnym. Jeśli pisanie jest heroiczne, to właśnie ta literatura zasługuje na takie miano.